• Tot zeker eind deze maand moeten Nederlanders zo veel mogelijk thuiswerken.
  • De scholen en kinderopvangcentra zijn dicht, waardoor je de zorg voor je kinderen moet combineren met werk.
  • Dat is niet bepaald makkelijk, ontdekte ik afgelopen week toen ik na mijn zwangerschapsverlof weer begon met werken. Daarom ging ik op zoek naar tips.
  • De belangrijkste: heb niet de illusie dat je acht uur per dag kunt werken.

Toen ik eind november met zwangerschapsverlof ging, had ik niet kunnen bedenken hoe absurd mijn eerste werkweek eruit zou zien.

Samen met mijn vriend zit ik aan de eettafel op mijn laptop te werken, terwijl we afwisselend de baby aandacht en eten geven. Onze vergaderingen en telefoongesprekken worden regelmatig verstoord door een huilende baby. Collega’s en andere contacten vinden dat gelukkig niet erg. Sterker nog, bij hen zijn vaak ook kinderen op de achtergrond te horen.

Toch komt er tot dusver maar weinig van productief werken terecht. Ben ik net geconcentreerd bezig, laat de baby alweer van zich horen omdat het tijd is voor een flesje, luier of gewoon wat vermaak. Dit artikel schrijf ik dan ook met één hand, terwijl ik met de andere de baby in slaap wieg. Dus als je een tikfout ziet; je weet hoe het komt.

Hoewel het fijn is om de hele dag bij de baby in de buurt te zijn en niets te missen van de kleine stapjes in haar ontwikkeling, is het ook zwaar om op deze manier te werken en zijn mijn vriend en ik ’s avonds allebei uitgeput.

Dus hoe pakken we dit beter aan? Hoe lukt het om thuis productief te werken terwijl je een baby of een peuter bij je in de buurt hebt die zichzelf nog niet kan vermaken en zeker nog niet voor zichzelf kan zorgen?

Ik vroeg het aan twee ervaringsdeskundigen. Rick Pastoor schreef vorig jaar een boek over productiviteit, Grip, en is vader van een dochter van 2. De tweede is onderweg. Journalist Mensje Melchior heeft drie kinderen van 4, 3 en 4,5 maand en doet de afgelopen weken ook al haar werk vanuit huis.

8 uur thuiswerken is onrealistisch

Ten eerste: heb niet de illusie dat je op een dag daadwerkelijk acht uur kunt werken, zegt Melchior. Toen ze begon met thuiswerken deed ze dat vanuit haar appartement in Utrecht. Maar omdat haar man veel moest bellen voor zijn werk en zij de kinderen dan rustig moest houden zonder dat ze naar buiten konden, besloot ze al snel uit te wijken naar het huis van haar moeder met tuin op Texel.

"Mijn moeder zorgt dan de hele ochtend voor de kinderen, zodat ik rustig kan werken", zegt ze. En ze heeft duidelijke afspraken met haar kinderen gemaakt: als zij aan het werk is, mogen ze de werkkamer niet in. "Ze mogen in principe alleen binnenkomen als ze pijn hebben."

Die afspraken werken met een baby minder goed, maar ook daar heeft Melchior genoeg oplossingen voor. Als ze de baby voedt doet ze dat bijvoorbeeld met een stevig voedingskussen, zodat ze één hand overhoudt om wat werk te doen. En als de baby overstuur is haalt ze de draagzak uit de kast, zodat ze al wiegend wat werk kan verrichten. "Als de baby eenmaal slaapt, lukt het soms om te gaan zitten."

Dat werken met een baby in de draagzak prima gaat, ondervond ik na de tip van Melchior. De baby is om privacy-redenen geanonimiseerd.
Dat werken met een baby in de draagzak prima gaat, ondervond ik na de tip van Melchior. De baby is om privacy-redenen geanonimiseerd.

Maar hoe zorg je ervoor dat je in die korte tijd dat de peuter of baby slaapt of vermaakt wordt door je partner, zo veel mogelijk gedaan krijgt? Pastoor, die zijn boek over productiviteit schreef terwijl zijn dochter als baby naast hem lag te slapen op het aankleedkussen, weet als geen ander hoe dat moet en heeft vier belangrijke tips.

Bepaal je prioriteiten

De eerste: bepaal je prioriteiten. "Als je een rustig moment hebt om te werken, is het zonde van die tijd om eerst te gaan bepalen wat je gaat doen. Voor mij werkt het daarom heel goed om aan het begin van de werkweek vast te stellen wat ik belangrijk vind en wat ik gedaan wil krijgen, zodat ik op zo'n rustig moment meteen aan de slag kan. Bepaal dus voor je zelf wat de drie belangrijke dingen zijn die je in een week echt graag wil doen."

Zet álles in je agenda

Daarnaast zet Pastoor álles in zijn agenda. Niet alleen afspraken met anderen, maar ook met zichzelf. De tijd die hij voor zijn dochter zorgt legt hij vast, zijn lunch staat in zijn agenda en de tijd waarin hij het huis opruimt ook. "Zo kan ik van tevoren zien wat ik belangrijk vind en hoeveel tijd ik heb."

Zorg wel dat je agenda klopt met de werkelijkheid. Als je een halfuurtje hebt gereserveerd om je mail weg te werken maar je merkt dat dat te weinig is, pas dat dan ook aan zodat je een realistisch beeld hebt van wat je op een dag kunt doen.

Rick Pastoor zet alles in zijn agenda.

Zoek hulp om je te concentreren

En als Pastoor zich een uurtje echt goed wil concentreren, gebruikt hij daar de hulp van anderen voor. Hij vertelt dan van tevoren aan de ander wat hij in een uur tijd gedaan wil krijgen en na dat uur vertelt hij of dat ook daadwerkelijk is gelukt.

"Je kunt dat met een vriendengroep doen of met je partner, maar er zijn ook digitale alternatieven. Focusmate is daar een voorbeeld van. Die tool linkt je aan een willekeurig persoon op het internet en je gaat dan samen een uur videobellen om te werken."

"Aan het begin van het uur vertel je elkaar wie je bent en wat je wil doen, vervolgens ga je daarmee aan de slag en aan het einde van het uur zeg je elkaar gedag. Het klinkt heel raar, maar het zorgt ervoor dat je minder wordt afgeleid door kleine dingen. Als iemand mij kan zien terwijl ik werk, merk ik dat ik in dat uur er sneller voor kies om m'n mail weg te werken dan om koffie te zetten of naar de wc te gaan."

Investeer in je thuiswerkplek

Pastoor heeft nog één belangrijke tip: investeer in je thuiswerkplek. "Ons huis is niet zo groot, dus vroeger had ik met mijn vrouw de afspraak dat thuis ook echt voor ons privéleven was. Ik werkte daarom heel vaak buiten de deur. Nu is dat anders en kan dat niet meer, dus we hebben in onze slaapkamer een werkplek ingericht met een bureau, beeldscherm, toetsenbord en muis."

"Als ik daar ga zitten kom ik meteen in een werkmodus", zegt hij. Hij zou anderen zeker aanraden om ook zo'n werkplek te maken, omdat we niet weten hoe lang deze situatie nog duurt. "Overweeg om er een beetje in te investeren, want het maakt een enorm verschil."

Haal het beste uit de situatie

En probeer tot slot het beste uit de situatie te halen, zegt Melchior. Doordat ze 's ochtends haar kinderen niet meer naar de opvang hoeft te brengen, hoeft ze niet meer te haasten. En daardoor kwam ze er plotseling achter dat haar zoontje van 4, dat ze zelf altijd snel aankleedt, zichzelf prima kan aankleden.

"Als we straks weer gewoon naar ons werk gaan, is het heel fijn dat hij dat nu heeft kunnen oefenen. Door deze situatie houden we meer tijd over om onszelf goede gewoontes aan te leren, en daar probeer ik gebruik van te maken."

Inmiddels is het een week geleden dat ik hulp zocht bij Melchior en Pastoor en bij ons thuis gaat het een stuk beter. Mijn vriend en ik bespreken van tevoren wanneer we ongestoord willen kunnen werken en de ander dus voor de baby moet zorgen. Dat levert iedere dag een paar uur concentratie op.

Maar acht uur per dag werken? Dat is nog steeds vrijwel onmogelijk.

Lees meer over productiviteit: